استرس مداوم و عدم اطمینان از یک بیماری همه‌گیر، استرس جمعی را برای بسیاری فراهم کرده‌است، و در نتیجه باعث کاهش شدید سلامت روان در جهان شده‌است. عوامل بسیاری وجود دارد که بر سلامت روان در این شرایط تاثیر گذاشته، از جمله تغییر در مسئولیت‌های شغلی، دوستان یا اعضای خانواده که بیمار شده‌اند، ترس از بیماری و عدم اطمینان عمومی برای آینده. در ادامه این نوشتار درباره تاثیر کرونا بر سلامت روان و عملکرد سیستم عصبی نکات جالبی می خوانیم.
تاثیر کرونا بر سلامت روان
از فقدان کنترل که بر سلامتی ما تأثیر می‌گذارد تا خستگی مزمن از ماه مارس که ناشی از کار در خانه است، تغییرات در سلامت روان ما ثبت شده‌است. اما در مورد سلامت روانی و عصبی افراد واقعاً آلوده به این بیماری چه می‌توان گفت؟ در اینجاست که پیامدهای روانشناختی گسترده‌تر کووید کمی پیچیده‌تر می‌شوند.
شاهین ای لاکان، متخصص مغز و اعصاب و معاون ارشد تحقیقات و توسعه کلیک درمانی، توضیح می‌دهد، “کووید-۱۹ به بدن، از جمله مغز آسیب زیادی وارد می‌کند. هنوز معلوم نیست که آیا مغز مستقیما تحت تاثیر کووید-۱۹ قرار می‌گیرد یا در برابر واکنش التهابی بدن است که آسیب می‌بیند. عفونت کووید-۱۹ در بیماران بستری در بیمارستان با تغییر وضعیت روحی، تشنج و سکته مغزی همراه است. حتی پس از تثبیت و برطرف شدن عفونت، علائم به صورت مه پایدار مغز، سرگیجه و سردرد باقی می‌ماند.”
تأثیر شناختی
به طور گسترده‌ای اعتقاد بر این است که کووید-۱۹ به سیستم تنفسی آسیب می‌رساند، اما تحقیقات نشان داده‌است که سیستم عصبی نیز تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرد و این تاثیر می‌تواند با پیامدهای عصبی پایدار همراه باشد. مطالعه‌ای که در سیستم بهداشت نورث وسترن انجام شد، نشان داد که 42٪ از بیماران کووید-۱۹ پذیرفته شده علائم عصبی را در ابتدای بیماری نشان می‌دهند و 82٪ به طور کلی علائم عصبی نشان می‌دهند. و تقریباً 32٪ دارای اختلال عملکرد شناختی (انسفالوپاتی) بودند.
در حالی که علل اختلال عملکرد متفاوت است، اما همیشه احتمال عوارض طولانی مدت وجود دارد، زیرا آسیب مغزی مشاهده شده در بازماندگان کووید-۱۹ باعث تغییرات شناختی، رفتاری و روانی شده‌است. به نظر می‌رسد کمبود اکسیژن و انسفالیت یا تورم مغز از علل اصلی این آسیب باشد و در نهایت می‌تواند منجر به سکته مغزی شود.
عفونت کووید-۱۹ در بیماران بستری شده با تغییر وضعیت ذهن، تشنج و سکته مغزی همراه است. حتی پس از تثبیت و برطرف شدن عفونت، علائم باقیمانده به صورت مه پایدار مغزی، سرگیجه و سردرد باقی می‌ماند.
شاهین لاکان
جنبه بد این عوارض بالقوه این است که همیشه با شدت بیماری ارتباط ندارند. محققان در چین بیمارانی را که به ظاهر از ویروس بهبود یافته‌اند را ارزیابی کردند و دریافتند که مسائل شناختی مانند مشکل در توجه در دوره‌های طولانی مدت باقی می‌ماند. کسانی که سکته کرده‌اند علاوه بر تجربه عوارض جدی روزانه، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل در مراحل بعدی زندگی هستند.
تأثیر کووید-۱۹ بر سلامت روان
یکی دیگر از ملاحظات مهم، سلامت روان است. بیماران ICU اغلب با میزان بالای PTSD، اضطراب و افسردگی روبرو هستند، و برخی از متخصصان می‌ترسند که این پیامدها در مورد بازماندگان کووید-۱۹ نیز صادق باشد. برخی تحقیقات قبلاً شیوع بالای این موارد را در بازماندگان کووید-۱۹ نشان داده‌اند و تأثیرات طولانی مدت ناشی از این اختلال محتمل است.
به گفته محققان، ”تقریباً همه اعضای جامعه جهانی ما احساس استرس، خستگی و عدم اطمینان دارند. از مردم مالیات گرفته می‌شود و به دلیل تلاش افراد برای کنار آمدن با استرس، ادب و مدنیت از بین می‌رود. ”
سلامت روانی افرادی که از این همه‌گیری عبور می‌کنند بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، در حالی که محققان تلاش می‌کنند تا در مورد تأثیرات جسمی کسانی که به کووید-۱۹ مبتلا شده اند بیشتر بدانند. با این حال، در نظر گرفتن اثراتی که مبتلا شدن و جان سالم به در بردن از یک ویروس جدید بر سلامت روانی فرد دارد، به ویژه با در نظر گرفتن ارتباطات احتمالی بین این دو، مهم است.
ابتلا به کووید نه تنها از نظر جسمی بر ما تأثیر می‌گذارد بلکه از بسیاری جهات سلامت روان ما را نیز با اثراتی روبرو می‌کند. میزان استرس و انزوای همراه با کووید می‌تواند به خودی خود مضر باشد.
دکتر کاپانا هوج
ابتلا به کووید نه تنها از نظر جسمی بر ما تأثیر می‌گذارد بلکه از بسیاری جهات سلامت روان ما را نیز با اثراتی روبرو می‌کند. میزان استرس و انزوای همراه با کووید می‌تواند به خودی خود مضر باشد، به علاوه کووید می‌تواند به دلیل ایجاد التهاب در مغز و بدن اثرات طولانی مدت ایجاد کند که تأثیر نامطلوبی بر عملکرد شناختی و روانی خواهد گذاشت.
ما هنوز هم در حال یاد گرفتن چیزهای زیادی در مورد این بیماری هستیم، اما شدت عوارض آن بسته به شخصی که دچار بیماری شده، متفاوت است. دست و پنجه نرم کردن با بیماری شدید، به ویژه در یک دوره طولانی مدت، می‌تواند اثرات مخربی بر روی فرد داشته باشد.
کاپانا هوج می‌گوید، “البته، هر چه شدت کووید بیشتر باشد، احتمال وجود اثرات روانی و جسمی طولانی مدت بیشتر خواهد بود. کووید نه تنها برای بدن سختی زیادی ایجاد می‌کند، بلکه افرادی را می بینیم که هفته‌ها و ماه‌ها پس از بهبود جسمی با مشکلات خلق و خو، اضطراب و کاهش عملکرد شناختی دست و پنجه نرم می‌کنند. هر بیماری عفونی می‌تواند بر مغز تأثیر بگذارد و در مواردی مانند بازیابی کلمات، چگونگی کنار آمدن فرد با استرس تداخل ایجاد کند و حتی می‌تواند بر شخصیت او تأثیر بگذارد. ”
اهمیت یک سیستم پشتیبانی
مانند سایر موقعیت‌های سخت و به طور بالقوه آسیب‌زا، واکنش‌های متنوع طبیعی است. زندگی در یک بیماری بالقوه کشنده، به ویژه در شرایطی که بیماری شدید بوده یا نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد، می‌تواند برای برخی از افراد چشم انداز جدیدی را از زندگی ایجاد کند، در حالی که دیگران ممکن است برای کنار آمدن با آن دچار مشکلات زیادی شوند.
به گفته کاپانا هوج، “برخی از بازماندگان کووید پس از پشت سر گذاشتن یک بیماری سخت، قلبی مالامال از سپاس و قدردانی دارند. دیگران ممکن است برای بازگشت به زندگی روزمره خود دچار دشواری شوند زیرا احساسات مختلفی آنها را احاطه کرده‌است.”
کارشناسان بر این باورند که در این مدت برنامه‌های ایمنی ایجاد کنید و برای قرار گرفتن در اجتماع و میان مردم آگاهانه اقدام کنید، حتی اگر مجبور باشید این کار را به صورت مجازی انجام دهید. این توصیه در مورد افرادی که در این دوران شرایط پرفشاری را متحمل شده‌اند و همچنین کسانی که از نزدیک با ویروس مقابله کرده‌اند کاربرد دارد. به دلیل ترس جمعی و عدم اطمینان در مورد کووید-۱۹، احتمال انزوا افزایش می‌یابد.
انزوا و افسردگی رابطه مستقیمی دارند، و مهم است که با این نتایج بالقوه قبل از این‌که آسیب بیشتری وارد کنند، مبارزه کنیم. “اضطراب، افسردگی و انزوا همه چیزهایی هستند که همه ما با آن روبرو هستیم، اما کسانی که از کووید جان سالم به در برده‌اند ممکن است این مسائل را با سرعت حتی بالاتر تجربه کنند، به خصوص اگر از سوی جامعه خود طرد شوند.
پس از پاک شدن ویروس از بدن‌تان، برای دریافت هوای تازه و تعامل با دیگران به شیوه‌های ایمن برنامه‌ریزی کنید. مثلا می‌توانید زمانی را بیرون از منزل با رعایت فاصله اجتماعی سپری کنید، یا می‌توانید ساعاتی را در اپلیکیشن زوم با گروهی از دوستان نزدیک‌تان گفتگو کنید. بیماری می‌تواند یک دلیل آسان برای منزوی شدن ایجاد کند، اما به نفع سلامت روح و روان‌تان است که به گونه‌ای عمدی با آدم‌ها معاشرت داشته باشید.
کلام پایانی
در حال حاضر آنچه اهمیت بسیار زیادی دارد این است که به دلایل مختلف، شرایط برای اکثر آدم‌ها بی سابقه و بسیار استرس‌زا است. کووید-۱۹ می‌تواند علائم جسمی ویرانگری ایجاد کند، اما مقابله با این ویروس و جان سالم به در بردن از آن می‌تواند بر سلامت روان نیز اثرات منفی بگذارد.
صرف نظر از شرایطی که در حال حاضر دارید، حمایت از دوستان و خانواده در این دوران بسیار کمک‌کننده خواهد بود. به علاوه، درمان آنلاین نیز به طور گسترده‌ای در دسترس است و در صورت لزوم می‌تواند کمک‌تان کند که این شرایط متفاوت را با سلامتی پشت سر گذارید.