هفته‌ها یا شاید ماهها است که کودکان و نوجوانان به دلیل شیوع همهگیری کرونا در انزوا مانده‌اند، و بر اساس تازه‌‌ترین نتایج یک بررسی سیستماتیک، این مسئله، چه در کوتاه مدت و چه در بلند مدت، ممکن است بر سلامت روان آن‌ها تاثیر بگذارد. در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا ۳ نکته درباره تاثیر روانی کرونا بر کودکان در دوران قرنطینه را بدانید.
تاثیر روانی کرونا بر کودکان در دوران قرنطینه
به گفته‌ی پژوهشگران، نتایج مطالعات‌شان نشان می‌دهند، کودکان ممکن است در ماهها و سال‌های پیش رو هم‌چنان با مشکلات روانی ناشی از این همهگیری دست و پنجه نرم کنند، ولی والدین، مربیان، مسئولان مدارس، و متخصصان سلامت روان می‌توانند به حل این مشکل کمک کنند.
طبق نتایج آخرین بررسی شواهد موجود در مورد تنهایی کودکان، بچه‌هایی که برای هفته‌ها یا ماهها به خاطر شیوع همهگیری بیماری کرونا در خانه یا دور از مدرسه مانده‌اند، ممکن است در همین دوران یا در آینده، دچار برخی پیامدهای روانی شوند.
پژوهشگران پس از یک بررسی سیستماتیک سریع در مورد ۸۳ مقاله که در مجله آکادمی روانپزشکی کودک و نوجوان آمریکا منتشر شده بودند، دریافتند تنهایی با ابتلا به افسردگی و اضطراب در کودکان در ارتباط است، و آن‌هایی که به مدت طولانی‌تری احساس تنهایی می‌کنند، ممکن است دچار پیامدهای شدیدتری بشوند.
به گفته‌ی ماریا لودز، دکتر روانشناس بالینی، یکی از پژوهشگران حاضر در این بررسی، و هم‌چنین، مدرس ارشد بخش روانشناسی دانشگاه باث، “شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند، تجربهی تنهایی حتی ظرف ۹ سال پس از آن نیز ممکن است باعث بروز مشکلات روانی شود. احتمال دارد تنهایی بر عزت نفس، اعتماد به نفس، و حس عمومی سلامتی و شادابی تاثیر منفی بگذارد.”
تاثیر روانی کرونا بر کودکان در دوران قرنطینه
۱. یافته‌های این بررسی
پژوهشگران، بر اساس شواهد موجود، دریافته‌اند کودکان و نوجوانان “در طول دوران قرنطینه و حتی پس از پایان این انزوای اجباری”، بیش از دیگران، در معرض تجربهی علائم ناشی از مشکلات روانی قرار دارند. به گفته‌ی این پژوهشگران، چنان‌چه دوران انزوای اجباری ناشی از همهگیری کرونا هم‌چنان ادامه پیدا کند، این علائم ممکن است افزایش یابند.
لودز در این باره می‌گوید، “همه‌ی ما می‌دانیم، کودکان و نوجوانان در طول دوره‌ی همهگیری کرونا، از فرصت‌های محدودی برای ملاقات با دیگران، به خصوص با همسالان خود برخوردار هستند. نتایج به دست آمده از مقابله و تطبیق شواهد موجود نشان داده‌اند، آن‌هایی که در طول دوران قرنطینه، مجبور به تحمل تنهایی طولانی‌تری بوده‌اند، بیش از دیگران، چه در کوتاه مدت و چه در طولانی مدت، در معرض ابتلا به مشکلات روانی از قبیل اضطراب و افسردگی قرار دارند.”
در این شرایط که همه‌ی آدم‌ها به اجبار در قرنطینه هستند، دست‌کم برای به حداقل رساندن اثرات منفی این وضعیت، از ۱۱ مهارت کاربردی زندگی برای آموزش به کودکان در دوران قرنطینه کرونا استفاده کنید.
هم‌چنین، پژوهشگران بر اساس نتایج این بررسی، “طول مدت قرنطینه، ترس از ابتلا به کرونا، خستگی، سرخوردگی، کمبود امکانات لازم، کمبود اطلاعات، مشکلات مالی، و خجالت از ابتلا به بیماری” را به عنوان عواملی معرفی کردند که “به نظر می‌رسد، خطر ابتلا به عوارض منفی روانی ناشی از این وضعیت را افزایش می‌دهند.” تعطیلی مدارس که به انزوای کودکان منجر شده است نیز می‌تواند خطر ابتلا به اضطراب و افسردگی را در آن‌ها افزایش دهد.
۲. معنی یافته‌های این مطالعه برای والدین و معلمان
به گفته‌ی دکتر آنتونی پولیافیکو، استادیار رشته‌ی روانشناسی پزشکی (از گرایش‌های روانپزشکی) در دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه کلمبیا که جزء پژوهشگران حاضر در این بررسی نبوده است، “والدین، مربیان، و کارکنان مدرسه باید دو نکته‌ی کلیدی را از نتایج این بررسی برداشت کنند.”
نخست این‌که ارتباطات اجتماعی برای رشد کودکان بسیار مهم است، و کودکان در طول دوران همهگیری کرونا نیز باید به طور مرتب به شیوه‌های امن و سالم با دیگران معاشرت کنند.
به گفته‌ی پولیافیکو، نکته‌ی دوم این است که “لازم است اقدامات‌مان را جهت به حداقل رساندن گسترش کووید ۱۹ به گونه‌ای متعادل کنیم و استراتژی‌هایی را به کار ببریم که تا حد ممکن از سلامت اجتماعی – هیجانی آن‌ها پشتیبانی شود. منظور این نیست که تمام کودکان و نوجوانان لزوما به صورت فیزیکی در مدرسه حضور پیدا کنند – که در حقیقت، حضور کودکان در مدرسه در سال جاری به هیچ عنوان امن و منطقی نیست. با وجود این، ایجاد و حفظ فرصت‌های اجتماعی هدفمند برای کودکانی که به صورت فیزیکی در مدارس حضور پیدا نمی‌کنند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.”
به توصیه‌ی دکتر پولیافیکو، باید از طریق گروه‌های گفتگوی آنلاین، تماس‌های تصویری، یا رسانه‌های اجتماعی به کودکان‌مان کمک کنیم با دیگران معاشرت کنند. وی در این مورد می‌گوید، “با توجه به محدودیت‌هایی که در معاشرت‌های فیزیکی و حضوری ایجاد شده‌اند، شاید لازم باشد والدین در خصوص نحوه‌ی وقت‌گذرانی کودکان‌شان با فعالیت‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی انعطاف پذیری بیش‌تری به خرج بدهند.”
با این حال، والدین باید هم‌چنان مراقب فعالیت‌های آنلاین کودکان‌شان باشند تا از کاربرد مثبت آن برای حفظ ارتباطات اجتماعی از جانب آن‌ها اطمینان حاصل کنند. به گفته‌ی پولیافیکو، “برای مثال، مشاهده‌ی منفعلانه‌ی مطالب دیگران در شبکه‌های اجتماعی ممکن است احساس انزوا و تنهایی را در یک نوجوان افزایش دهد.”
روش‌های مختلفی برای جلوگیری از عوارض خطرناک احساس تنهایی در دوران کرونا وجود دارند؛ مثلا توصیه می‌کنیم از ۱۱ روش کنار آمدن با تنهایی دوران قرنطینه خانگی برای کنترل کرونا استفاده کنید.
۳. اقدامات لازم برای مقابله با احساس تنهایی در کودکان
یکی از نخستین کارهایی که والدین یا مربیان در صورت مشاهده‌ی احساس تنهایی و انزوا یا علائم ابتلا به افسردگی یا اضطراب در کودکان باید انجام بدهند، گفتگو با آن‌ها است. طبق توصیه‌ی پولیافیکو، مرتبا حس و حال کودکان‌تان را زیر نظر بگیرید و به خوبی بررسی کنید، و از آن‌ها بپرسید چگونه می‌توانید به آن‌ها کمک کنید تا کم‌تر احساس تنهایی کنند. وی در این باره می‌گوید، “از این مسئله اطمینان حاصل کنید که کودکان‌تان از فعالیت‌های اجتماعی ایمن و به دور از خطر کووید ۱۹ بهره‌مند هستند؛ چه در مدرسه، و چه در خارج از مدرسه. اگر نگران این مسئله هستید که کودکان‌تان از لحاظ اجتماعی دچار انزوا شده‌اند، حتما با مسئولان مدرسه‌ی آن‌ها گفتگو کنید – حتی اگر کودکان‌تان به طور فیزیکی در مدرسه حضور پیدا نمی‌کنند.”
هم‌چنین، صحبت کردن با یک روان درمانگر نیز ممکن است برای کودکان‌تان مفید باشد. لودز در این مورد می‌گوید، “روش‌هایی نظیر رفتاردرمانی شناختی (CBT) به کودکان و نوجوانان در ایجاد راه‌هایی برای کنترل افکار خود، و امتحان راه‌های مختلفی برای انجام برخی کارها جهت رسیدن به یک وضعیت روانی بهتر، و هم‌چنین، به توانمندسازی آن‌ها برای انجام کارهایی در زندگی‌شان که همیشه مایل به انجام‌شان بوده‌اند، به خوبی کمک خواهد کرد.” وی هم‌چنین اضافه می‌کند، “برخی شواهد تجربی وجود دارند که نشان می‌دهند، انتخاب یک سرگرمی جدید می‌تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند احساس تنهایی کم‌تری داشته باشند.”
به گفته‌ی پولیافیکو، والدین، مربیان، و متخصصان سلامت روان در هنگام حمایت و کمک‌رسانی به کودکان در طول دوران همهگیری کرونا باید انعطاف پذیری بیش‌تری از خود به خرج بدهند. وی در این مورد می‌گوید، “کمک به کودکان برای ایجاد و حفظ روابط اجتماعی با همسالان‌شان در طول دوره‌ی همهگیری کرونا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این ارتباطات اجتماعی ممکن است با آن‌چه پیش از شیوع همهگیری وجود داشت، متفاوت باشند؛ به خصوص، ممکن است آن‌ها بیش از پیش به معاشرت آنلاین گرایش پیدا کنند. به هر حال، حفظ این روابط اجتماعی برای رشد سالم و حفظ تندرستی کودکان‌مان بسیار با اهمیت است.”
سخن آخر
چه مادر و پدر باشید، چه خاله یا عمه، و چه متخصص مراقبت از کودکان یا یک معلم، به احتمال زیاد کودکانی در اطراف‌تان هستند که تحت تاثیر انزوا و تنهایی ناشی از شیوع همهگیری کرونا قرار گرفته‌اند. شما می‌توانید به آن‌ها نزدیک شوید و جویای احوال‌شان شوید، یا این‌که حتی فقط از طریق تماس تصویری با آن‌ها گفتگو کنید. اگر فرزندتان دچار تنهایی و انزوا شده است، می‌توانید از وی بپرسید، آیا کاری از دست شما برای کمک به وی بر می‌آید که احساس نزدیکی و رابطه‌ی بیش‌تری با دوستان‌اش پیدا کند. و فقط به یک بار بسنده نکنید، زیرا این همهگیری هنوز تمام نشده است. هنگام شام با آن‌ها گفتگو کنید، یا حتی هفته‌ای یک بار زمان خاصی را برای گفتگو با آن‌ها تعیین کنید.