اگر کودک شما به دلیل علائم ADHD (اختلال کمتوجهی- بیش فعالی) دارو مصرف میکند، ممکن است برخی شکایاتی در مورد معده درد یا سردرد از او بشنوید. بعضی از بچهها کاهش اشتها را تجربه میکنند. برخی دیگر شبها به سختی به خواب میروند. اینها همه عوارض جانبی داروهای بیش فعالی برای کودکان هستند.
عوارض جانبی داروهای بیش فعالی برای کودکان
اگرچه ممکن است عوارض جانبی، به ویژه در چند هفته اول درمان، ایجاد شود اما با سازگار شدن بدن کودکتان با دارو، بیشتر این عوارض خود به خود از بین میروند. مایکل گلدشتاین، متخصص مغز و اعصاب و معاون رئیس آکادمی مغز و اعصاب آمریکا میگوید: “برای اکثر کودکان، مزایای درمان بیشتر از عوارض جانبی بالقوه است.”
در ضمن، در اینجا چند استراتژی ساده وجود دارد که والدین میتوانند برای کاهش عوارض جانبی داروهای بیش فعالی برای کودکان به کار گیرند.
مدیریت عوارض جانبی داروهای ADHD
۱. دل درد
برای کمک به کاهش درد و مشکلات معده، از کودکتان بخواهید که داروی خود را همراه غذا یا بعد از غذا بخورد.
۲. سردرد
مانند معده درد، با مصرف دارو همراه با غذا میتوان به رفع سردرد هم کمک کرد. با این حال، گاهی اوقات سردرد میتواند ناشی از کمبود مواد معدنی باشد. برخی از کودکان مبتلا به ADHD کمبود منیزیم دارند که ممکن است منجر به سردرد شود.
آنچه کارشناسان میگویند
“یکی از موارد مهم این است که مطمئن شوید کودک شما از یک رژیم غذایی متعادل استفاده میکند که به طور طبیعی سرشار از منیزیم، ویتامینهای گروه B و سایر مواد مغذی مفید باشد.”
۳. کاهش اشتها
به کودک خود میانوعدههای سالم و پر کالری در طول روز، به ویژه در زمان اوج اشتها بدهید. سیب یا موز را با کره بادام زمینی، پنیر و کراکر، پروتئین بار، تخم مرغ آب پز و یک تکه تست، کلوچه و یک لیوان شیر یا برخی میانوعدههای سالم مشابه را امتحان کنید. علاوه بر این میتوانید با پزشک کودکتان در مورد برنامهریزی برای دوز دارو بعد از صرف غذا صحبت کنید.
۴. مشکل به خواب رفتن
مشکلات خواب در کودکان مبتلا به ADHD یک اتفاق معمول است. گاهی اوقات داروی محرک روی خواب تأثیر میگذارد. در مواقع دیگر، بی قراری همراه با ADHD باعث مشکل خوابیدن میشود.
داشتن یک روال منظم برای خواب نیز بسیار مهم است. این زمان را به یک زمان خاص تبدیل کنید. حداقل نیم ساعت قبل از خواب مستقر شوید. اگرچه ممکن است هنوز زمان خوابیدن نرسیده باشد، اما اینکه فرزندتان را در انجام فعالیتهای آرام درگیر کنید، بسیار مفید است. کنار گذاشتن یک بازی رایانهای و بلافاصله به خواب رفتن میتواند دشوار باشد. از کودکتان بخواهید به فعالیتهایی مانند کتاب خواندن، کنار هم قرار دادن پازل یا رنگآمیزی برای آمادگی قبل از خواب بپردازد.
یک برنامه منظم برای خواب تعیین کنید – از کودکتان بخواهید دستشویی برود، دستهایش را بشوید، دندانهایش را مسواک بزند، لباس خواب بپوشد، به موسیقی آرامشبخش گوش دهد، یک کتاب بخواند، سپس شب بخیر بگوید. سعی کنید فرزندتان هر شب در یک ساعت مشخص بخوابد و در یک ساعت مشخص بیدار شود.
اگر به نظر میرسد کودکتان بعد از شروع دارو مشکل بیشتری در خوابیدن دارد، میتوانید از پزشک بپرسید که آیا میتواند دارو را زودتر در طول روز مصرف کند یا دوز بعد از ظهر یا عصر را قطع کنید.
تماس با پزشک کودکتان
اگر این استراتژیها عوارض جانبی را برطرف نمیکنند، حتما با پزشک کودکتان مشورت کنید. عوارض جانبی اضافی که ممکن است بخواهید در مورد آنها بحث کنید شامل افزایش اضطراب، تحریکپذیری و تیک (حرکات غیر ارادی حرکتی یا صوتی، مانند پلک زدن بیش از حد چشم، حرکات صورت، کشش عضلات، سرفه یا صاف کردن گلو، و غیره).
پزشک ممکن است آمادهسازی خاصی را برای محرک مد نظر قرار دهد، زیرا این میتواند یک عامل مهم در مدیریت عوارض جانبی، به ویژه اختلال در خواب و تحریکپذیری باشد.
به عنوان مثال، متیل فنیدات، ممکن است صبح با افزودن یک ریتالین کوتاه اثر در اوایل بعد از ظهر استفاده شود تا پوشش بیشتری را در طول روز فراهم کند و یک دوز بعد از ظهر که قبل از زمان خواب از بین میرود. علاوه بر این، ممکن است گاهی اوقات یک فرد عوارض جانبی بیشتری روی ریتالین (متیل فنیدیت) در مقابل آندرال داشته باشد. Jornay PM (متیل فنیدیت HCI)، که برای درمان ADHD در بیماران 6 سال به بالا تجویز میشود، به طور خاص فرموله شده تا محتوایش به آرامی آزاد شود تا خواب را مختل نکند و سپس علائم ADHD را بعد از بیدار شدن از خواب کم میکند. اینها همه مواردی است که پزشک کودک شما میتواند ارزیابی کند.